Kim była Marta Stebnicka? Aktorka i reżyserka
Aktorka, reżyserka, pedagog – życie i kariera
Marta Stebnicka, urodzona 22 marca 1925 roku we Lwowie, była postacią niezwykle barwną i wszechstronną, której życie i kariera nierozerwalnie związane były z polskim teatrem i kulturą. Jej droga artystyczna rozpoczęła się już w wieku zaledwie 18 lat, kiedy to zadebiutowała w konspiracyjnym Teatrze Niezależnym Tadeusza Kantora. Jej pierwszą rolą była Skierka w „Balladynie”, co zapoczątkowało jej bogatą i długą drogę sceniczną, która trwała nieprzerwanie od 1943 roku aż do 2016 roku. Po wojnie, Marta Stebnicka kontynuowała swoją edukację aktorską w Studio Aktorskim przy Starym Teatrze, gdzie jej profesorami byli wybitni artyści, tacy jak Maria Dulęba i Juliusz Osterwa. To właśnie tam zdobyła fundamenty swojego warsztatu, który przez lata rozwijała, stając się jedną z najbardziej cenionych aktorek i reżyserek swojego pokolenia. Jej debiut na deskach Starego Teatru po wojnie, w roku 1945, jako Elwiry w „Świętoszku” Moliera, stanowił ważny krok w jej karierze, umacniając jej pozycję na krakowskiej scenie. Znana z niezwykłej inteligencji, wyrafinowanego poczucia humoru i perfekcji warsztatowej, Marta Stebnicka była postacią, która potrafiła połączyć głębokie zrozumienie tekstu z magnetyczną obecnością na scenie. Jej indywidualne wybory artystyczne i pasja do teatru sprawiły, że zyskała miano „wielkiej damy krakowskich scen” i „legendy krakowskiego teatru”, pozostawiając trwały ślad w historii polskiej kultury.
Teatr i filmografia Marty Stebnickiej
Sceniczna obecność Marty Stebnickiej była niezwykle bogata i różnorodna, obejmując ponad 80 spektakli teatralnych. Jej artystyczne życie było ściśle związane z krakowskimi scenami, w tym z Teatrem Kameralnym TUR, Teatrem Starym oraz Teatrem im. Juliusza Słowackiego. Przez lata była również nieodłącznym elementem legendarnego Kabaretu Jama Michalika, działającego w latach 1960–1991, gdzie mogliśmy podziwiać jej talent aktorski i wokalny. Oprócz pracy teatralnej, Marta Stebnicka zaznaczyła swoją obecność również w świecie filmu. Posiadała bogatą filmografię, na którą składały się zarówno filmy fabularne, jak i produkcje telewizyjne. Choć szczegółowa lista jej ról filmowych jest szeroka, jej dorobek sceniczny często stanowił punkt odniesienia dla jej dokonań na ekranie. Jej kariera reżyserska również była znacząca. Warto wspomnieć o jej pracy w Paryżu, gdzie wyreżyserowała spektakl „Komedianci”, za który została uhonorowana medalem przez mera Paryża. Ponadto, Marta Stebnicka współpracowała reżysersko i literacko z Piotrem Skrzyneckim, tworząc pamiętne monodramy, które ukazywały jej wszechstronność i głębokie zrozumienie psychiki ludzkiej. Jej wszechstronność sprawiała, że była ceniona zarówno jako interpretatorka ról, jak i twórczyni nowych form artystycznych.
Dziedzictwo Marty Stebnickiej
Wykładowczyni PWST w Krakowie
Marta Stebnicka była nie tylko wybitną artystką, ale również oddaną pedagog, która przez ponad 40 lat kształciła nowe pokolenia aktorów w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie. Jej zaangażowanie w pracę dydaktyczną przyniosło nieocenione korzyści polskiej scenie teatralnej, wychowując licznych utalentowanych studentów. Jako wykładowczyni, Marta Stebnicka znana była z profesjonalizmu, pasji i indywidualnego podejścia do każdego studenta. Szczególny nacisk kładła na przygotowywanie przedstawień dyplomowych, które często miały charakter muzyczny, co pozwalało jej dzielić się z młodymi artystami swoją miłością do muzyki i teatru muzycznego. Jej wpływ na rozwój studentów wykraczał poza sam warsztat aktorski; przekazywała im również swoje wartości artystyczne, etykę pracy i głębokie zrozumienie sztuki. Wiele z jej byłych studentów stało się później rozpoznawalnymi postaciami polskiego teatru i filmu, co jest najlepszym dowodem na skuteczność jej nauczania i inspirujący wpływ, jaki wywierała na młodych twórców. Jej postawa jako pedagog była odzwierciedleniem jej własnych doświadczeń i głębokiego szacunku dla tradycji teatralnej, jednocześnie otwierając drogę dla nowych interpretacji i poszukiwań artystycznych.
Nagrody i odznaczenia
Długoletnia i wybitna praca Marty Stebnickiej na rzecz polskiej kultury została doceniona licznymi nagrodami i odznaczeniami. Jej zasługi zostały uhonorowane Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, przyznanym w 1996 roku, co jest jednym z najwyższych odznaczeń państwowych w Polsce, świadczącym o jej nieocenionym wkładzie w rozwój kraju. W 2015 roku Marta Stebnicka otrzymała Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, nagrodę przyznawaną osobom szczególnie zasłużonym dla polskiej kultury. Wcześniej, w 1955 roku, została odznaczona Medalem 10-lecia Polski Ludowej, co świadczy o jej aktywności i zaangażowaniu już we wczesnych latach powojennych. Te prestiżowe wyróżnienia podkreślają jej znaczenie jako artystki, reżyserki i pedagog, a także jej długoletnie oddanie sztuce i kulturze. Każde z tych odznaczeń stanowi symbol uznania dla jej talentu, pracy i wpływu na kształtowanie polskiego krajobrazu kulturalnego.
Marta Stebnicka – wspomnienie artystki
Współpraca z Ludwikiem Jerzym Kernem
Jednym z najpiękniejszych i najbardziej znaczących rozdziałów w życiu Marty Stebnickiej była jej bliska współpraca z mężem, wybitnym poetą, satyrykiem i dziennikarzem Ludwikiem Jerzym Kernem. Ich małżeństwo, trwające od 1954 do 2010 roku, było nie tylko osobistą więzią, ale również owocnym partnerstwem artystycznym. Wspólnie tworzyli dzieła, które na trwałe wpisały się w polską kulturę. Kern, ze swoim niepowtarzalnym dowcipem i subtelnością słowa, stanowił doskonałe uzupełnienie dla artystycznej wizji Stebnickiej. Ich wspólne przedsięwzięcia często eksplorowały tematykę ludzkich emocji, humoru i codzienności, podane w sposób, który trafiał do szerokiej publiczności. Ich wspólne życie i praca były przykładem harmonijnego połączenia pasji artystycznych i głębokiego wzajemnego szacunku. Po śmierci, Marta Stebnicka spoczęła obok swojego męża, Ludwika Jerzego Kerna, w alei zasłużonych Cmentarza Rakowickiego w Krakowie, co jest symbolicznym podkreśleniem ich nierozerwalnej więzi, zarówno w życiu, jak i po śmierci.
Ostatnie role i pożegnanie
Marta Stebnicka, mimo upływu lat, pozostała aktywna na scenie aż do 2016 roku, czego dowodem są jej ostatnie role, które świadczą o jej niezmiennym zaangażowaniu i pasji do aktorstwa. Jej kariera sceniczna, trwająca ponad siedem dekad, zakończyła się w sposób godny i pełen szacunku. Pożegnanie z artystką nastąpiło 5 lipca 2020 roku, kiedy to zmarła w Warszawie. Jej odejście było ogromną stratą dla polskiego teatru i kultury, która straciła jedną ze swoich najjaśniejszych gwiazd. Jednak dziedzictwo Marty Stebnickiej, zarówno jej dorobek artystyczny, jak i pedagogiczny, pozostaje żywe. Jest pamiętana jako aktorka o niezwykłym talencie, reżyserka z wizją, oddana pedagog i wspaniała kobieta, która całe swoje życie poświęciła sztuce. Jej wspomnienie żyje w sercach widzów, studentów i wszystkich, którzy mieli okazję poznać jej talent i osobowość. Jej praca na scenie i poza nią stanowiła inspirację dla wielu, a jej wpływ na polską kulturę jest nie do przecenienia.
Dodaj komentarz